Kreeg jij de jongste maanden ook wel eens een verdacht bericht: een e-mail met een te aantrekkelijke aanbieding of een sms’je dat van je bank leek te komen?
Je bent niet alleen. We worden overspoeld door een tsunami aan verdachte berichten. Vaak zijn we de oplichters te snel af, maar hun berichten zijn soms zo misleidend dat veel mensen in de val trappen.
Wat is “phishing”?
Phishing is een vorm van online oplichting waarbij fraudeurs je een vals bericht sturen met de bedoeling je gegevens te achterhalen en je op te lichten.
Hoe gaan cybercriminelen tewerk? Ze sturen een bericht met:
- Een link. Je klikt op de link en/of je vult gegevens in.
- Een bijlage of de vraag om een app te downloaden. Je opent de bijlage of app. Er wordt een virus geïnstalleerd. Op die manier krijgen oplichters toegang tot je toestel en gegevens.
Wat is “smishing”?
Smishing is een verdacht sms’je waarbij fraudeurs je gegevens proberen te achterhalen.
In dat bericht wordt ook weer gevraagd om op een link te klikken. Dit kan ook via een bericht op Facebook, Whatsapp, Messenger e.a.
Andere vormen van cyberoplichting:
- Sextortion : een vorm van oplichting waarbij de oplichter beweert seksueel getinte beelden van jou te bezitten en dreigt om de beelden door te sturen naar je familie/vrienden indien je niet betaalt. Dit is bluf!
- Microsoft scam: een vorm van oplichting waarbij je opgebeld wordt door iemand die zich voordoet als een medewerker van Microsoft. De persoon beweert dat er een probleem is met het toestel en wil je helpen.
Wat kan je doen om je online te beschermen?
- Scan je computer regelmatig met een virusscanner.
- Maak back-ups / reservekopie van je bestanden.
- Doe regelmatig updates
- Gebruik sterke wachtwoorden (iets wat jij alleen weet).
- Geef nooit je paswoorden en/of codes van bankkaarten door via e-mail of telefoon.
Tips om phishing te ontmaskeren:
Tip 1: lees de URL.
- controleer altijd de URL en de domeinnaam van de links alvorens erop te klikken. Je kan dit eenvoudig controleren door je cursor over de link te plaatsen zonder erop te klikken!
- http:// is minder veilig dan https:// (maar pas op: oplichters kunnen ook https:// gebruiken).
Tip 2: controleer de afzender.
- Let op vreemde domeinnamen zoals @xyz456.be. @xyz456.be is een vreemde domeinnaam.
- Ook de e-mail adressen kunnen verdacht lijken zoals federalepolitie@gmail.be (officiële instanties gebruiken geen Gmail of Hotmail).
Tip 3: let op taalgebruik.
- Opdringerig of dwingend taalgebruik? Het taalgebruik van een professionele partij, zeker van ledenorganisaties, banken, overheden, … zal nooit opdringerig zijn.
- Berichten naar klanten krijgen nooit de vermelding ‘importance high’. Dit doen criminelen om je onder druk te zetten.
- Maakt het bericht je echt nieuwsgierig? Let dan zeker op want dit is een techniek van de fraudeurs om je te doen klikken.
- Bevat het bericht veel schrijffouten? Dan is het bijna zeker phishing.
Tip 4: kijk uit met onverwachte berichten.
De communicatie is onverwacht? Wees op je hoede.
- Heb je geen pakket besteld, dan is de kans onbestaande dat je een trackingcode of andere informatie rond een pakket toegestuurd krijgt.
- Ga niet in op e-mails die je verleiden om op links te klikken.
- Hetzelfde geldt wanneer je een bericht krijgt van een bank of een leverancier waarvan je klant bent.
Wat doe je als toch gereageerd hebt op een phishing e-mail of je hebt op een verdachte link geklikt?
- Geen paniek! De oplichters rekenen hierop.
- Heb je bankgegevens meegedeeld? Verwittig onmiddellijk je bank en Cardstop (078/170170). Dien een klacht in bij de politie.
- Is het bericht doorgestuurd naar je vrienden, klanten of leveranciers? Verwittig hen!
- Heb je een login en/of wachtwoord medegedeeld? Verander zo snel mogelijk je wachtwoord.
- Werd er mogelijks een programma geïnstalleerd? Voer een virusscan uit.
- Gebeurt dit op het werk, verwittig je ICT contact. Hij/zij kan ervoor zorgen dat anderen niet in de val trappen of dat een virus weer verwijderd wordt.
- Verwijder het bericht.
Safeonweb.be
Verdachte berichten kan je doorsturen naar
verdacht@safeonweb.be.
Uit alle berichten verzonden naar
verdacht@safeonweb.be, halen zij verdachte links en laten deze blokkeren. Als een minder aandachtige internetgebruiker nu op die link klikt, krijgt die een duidelijke waarschuwing om niet naar die pagina te surfen.
Op de website zelf (
https://www.safeonweb.be) staat veel informatie over phishing en andere internetgevaren. Ze houden ook een lijst met actuele risico’s bij.
Heb je nog steeds twijfels of vragen, neem dan gerust contact op met Press F1.
Bron: Unizo Snelwijzer (Wees slimmer dan een phisher!)
